O día 16 de xuño de 2021 celebrouse o día mundial da Atención Temperá. A Atención Temperá foi recoñecida e impulsada nos últimos anos como unha prestación imprescindible para todos os nenos e nenas que a precisen e as súas familias. Pode ser un concepto descoñecido para o resto das familias, con todo, é o día a día dos pais e nais que teñen nenos con déficits no desenvolvemento.
QUE É A ATENCIÓN TEMPERÁ?
En Amicos levamos máis de 20 anos sendo conscientes da súa importancia, e polo tanto traballanado a Atención Temperá. A atención temperá refírese ao desenvolvemento infantil. É conxunto de intervencións, dirixidas á poboación infantil de 0 a 6 anos, á familia e á contorna, que teñen por obxectivo dar resposta o máis pronto posible ás necesidades transitorias ou permanentes que presentan os nenos con trastornos no seu desenvolvemento ou que teñen o risco de padecelos.
Estas intervencións, que deben considerar a globalidade do neno, han de ser planificadas por un equipo de profesionais de orientación interdisciplinar ou transdisciplinar.
A atención temperá é conxunto de intervencións que actúan en distintos niveis e ámbitos. A atención temperá é preventiva e está a varios niveis, como podemos ver a continuación.
EN QUE CONSISTE A ATENCIÓN TEMPERÁ?
- Nun primeiro nivel, preténdese previr a aparición dunha alteración do desenvolvemento
- No segundo e terceiro nivel pretenderse previr unha vez existe unha alteración: No segundo nivel mediante a detección precoz de situacións de risco, trastornos ou enfermidades, a través de sistemas de alerta e de programas especiais dirixidos a colectivos de risco. No terceiro nivel a intervención preventiva vai dirixida a remediar ou atenuar as situacións que se producen cando se diagnostica un trastorno do desenvolvemento.
A atención temperá é intervención e prevención á vez, sendo o suxeito unha parte activa do proceso. A intervención leva a cabo por diversos profesionais: pedagogos, psicólogos, terapeutas ocupacionais, logopedas, fisioterapeutas, traballadores sociais…
QUE PRETENDE CONSEGUIR A ATENCIÓN TEMPERÁ?
A atención temperá pretende optimizar o curso do desenvolvemento do neno que presenta algún déficit centrándose na intervención sobre o mesmo e a súa contorna, especialmente a súa familia. Obxectivos da atención temperá os seguintes:
- Reducir os efectos dun déficit sobre o conxunto global do desenvolvemento do neno.
- Optimizar, na medida do posible, o curso do desenvolvemento do neno.
- Introducir os mecanismos necesarios de compensación, de eliminación de barreiras e adaptación da contorna a necesidades específicas.
- Evitar ou reducir a aparición de efectos ou déficits secundarios ou asociados producidos por un trastorno ou situación de risco.
- Atender e cubrir as necesidades e demandas da familia e a contorna no que vive o neno. e proporcionarlles información fomentar as capacidades e competencias da mesma #ante o desenvolvemento do neno ou nena.
- Planificar accións de intervención para coordinar aos diferentes ámbitos (social, educativo, familiar e persoal).
- Considerar ao neno como suxeito activo da intervención. A quen vai dirixida a Atención Temperá? A atención temperá vai dirixida a nenos con trastornos do desenvolvemento ou en situación de risco de padecelo, como poden ser:
- Trastornos do desenvolvemento cognitivo.
- Trastornos do desenvolvemento da linguaxe.
- Trastornos da expresión somática.
- Trastornos emocionais.
- Trastornos da regulación e o comportamento.
- Trastornos da relación e a comunicación.
Silvia, técnica de Amicos e Roque.
A QUE FAI REFERENCIA O ADXECTIVO ‘TEMPERÁ’?
Basicamente, fai referencia á necesidade da prontitude na detección e a intervención terapéutica, é dicir, que esta se inicie canto antes. Esta urxencia ten unha xustificación científica: a atención temperá ten a súa base en mecanismos de neuroplasticidad dos que se deriva a capacidade de asimilar e integrar novas experiencias, que é moito maior en etapas precoces do desenvolvemento.
A diferenza entre un neno que recibe a Atención temperá ou non, pode ser abismal. De non falar nunca a comezar a facelo, de non camiñar a moverse, de non saber relacionarse a mirar aos seus pais aos ollos e expresar agarimo, de ter unha mínima calidade de vida, ter unha autonomía ou ser absolutamente dependente…
QUE RECLAMAMOS NO DÍA DA ATENCIÓN TEMPERÁ?
- Que sexa pública, como dereito subxectivo de quen a precise.
- Universal, de carácter preventivo – asistencial
- Accesible, gratuíta, descentralizada e situada na proximidade do lugar de vida dos nenos e nenas
- Comunitaria, sectorizada, cunha base territorial definida e estable en canto á rede, os servizos, equipos e profesionais
- Interrelacionada, incluíndo os ámbitos de sanidade, educación e servizos sociais
- Especializada, interdisciplinar ou transdisciplinar, e participativa
- Autónoma, mediante dispositivos que realicen todo o circuíto de atención completo: prevención, detección, valoración e diagnóstico, intervención e avaliación, alta ou derivación
- Garantida, incluída nas carteiras de servizos